Thứ Năm, 24 tháng 3, 2016

PHẢN BỘI

Thuở xưa có hai anh em nhà kia được sinh ra trong một gia đình giàu có. Sau khi người cha qua đời, họ cùng làm ăn buôn bán. Sau một chuyến buôn ở làng xa, họ thu được một ngàn đồng tiền.

Trên đường về, trong lúc chờ thuyền để qua sông, họ cùng ăn trưa. Người anh đã ném thức ăn thừa của mình xuống sông Hằng cho cá, và hồi hướng công đức cho Thần Sông. Thần Sông rất cảm kích lòng tốt ấy. Sau đó, người anh chợp mắt ngủ một lát bên bờ sông.


Với bản tính tham lam, người em muốn hưởng trọn số tiền lời của chuyến buôn. Vì vậy, nhân lúc người anh ngủ say, hắn lượm sỏi gói lại trông giống như những gói tiền, rồi đem dấu cả hai.


Sau khi họ lên thuyền, chờ lúc thuyền ra giữa sông, người em giả vờ trược vấp vào một bên cạnh thuyền, rồi thả gói sỏi xuống sông.


- “Anh ơi, túi tiền rơi xuống sông rồi!”, hắn la lên. “Làm sao bây giờ?”

- “Chúng ta có thể làm gì được đây? Cái gì mất thì cũng đã mất rồi. Đừng bận tâm nữa”, người anh trả lời.

Nhưng Thần Sông đã can thiệp. Bà ta cho một con cá miệng rất lớn đến nuốt cái gói đó.


Khi người em về đến nhà, hắn ta chạy ngay vào phòng mình, mở cái túi còn lại mà hắn đã dấu. Ngờ đâu, tất cả chỉ toàn là sạn sỏi! Hởi ơi! Mình đã thả túi tiền thật xuống sông rồi!


Cùng lúc đó, một số ngư dân vừa mới quăng lưới. Do thần lực của Thần Sông, con cá này rơi vào lưới. Người ngư phủ đem nó ra chợ bán. Có người hỏi: Con cá này giá bao nhiêu?


- “Một ngàn và bảy đồng tiền”, ngư phủ trả lời.

- “Chúng tôi chưa bao giờ thấy có một con cá nào giá một ngàn đồng tiền”, người ta cười chế nhạo và bỏ đi.

Cũng do sự xui khiến của Thần sông, người ngư phủ đem cá đến nhà người anh, mời ông ta mua.


- Ông muốn bao nhiêu?, người anh hỏi.

- Tôi bán cho ông bảy đồng tiền, ngư phủ nói.
- Thế ông đã đòi người khác bao nhiêu?
- Với người khác, thì tôi đòi một ngàn và bảy đồng tiền, nhưng với ông thì chỉ bảy đồng tiền thôi, ngư phủ trả lời.

Ông trả tiền, và đưa con cá cho vợ mình. Bà mỗ bụng cá, thì thấy một gói tiền! Ông ta đang bâng khuâng tự hỏi tại sao mình may mắn thu hồi lại được số tiền đã mất, thì ngay lúc ấy vị Thần Sông vô hình xuất hiện trên không trung, và nói: “Ta là Thần của sông Hằng đây. Ông đã lấy thức ăn thừa của ông cho cá, và hồi hướng công đức cho ta. Vì vậy, ta bảo vệ tài sản cho ông.”


Rồi Thần Sông kể lại mưu đồ bần tiện mà người em đã làm cho ông nghe. Bà còn nói thêm: “Không có sự thịnh vượng cho kẻ lừa gạt. Số tiền này là của riêng ông, ông nên giữ gìn cẩn thận đừng để mất lần nữa. Không được chia cho thằng em ăn cắp của ông; hãy giữ hết tất cả cho mình.”


Nhưng người anh trả lời: “Tôi không thể làm như vậy được”, và ông ta đưa cho người em 500 đồng tiền.


Xin hỏi, quí vị có thể làm như vậy được không?


Chúng ta thử nghĩ xem. Nếu người đàn ông trẻ này đã âm mưu ăn cắp số tiền nhỏ như vậy của anh mình, thì sau này, liệu hắn ta sẽ còn làm những gì khác với tài sản gia đình?


Đối với hầu hết mọi người, khi biết mình bị phụ bạc và phản bội bởi chính anh chị em ruột thịt thì sẽ rất đau khổ và không khỏi ngậm ngùi cay đắng.


Vậy mà, người anh này vẫn giữ danh dự cho em trai mình.


Rất hiếm khi, những sự rộng lượng như vậy có thể làm cho con người ác độc biết hối lỗi và thay đổi cách sống. Dù sao đi nữa, nếu quí vị có tâm độ lượng tha thứ và quên đi chuyện cũ, thì quí vị sẽ luôn luôn hạnh phúc và sống thoải mái.

                                                        
                                                                            Câu chuyện về sự phản bội (v.huy)



Thứ Tư Tuần Thánh

Lời Chúa: 

Mt 26,14-25

14 Khi ấy, một trong nhóm Mười Hai tên là Giuđa Iscariô, đi gặp các thượng tế 15 và thưa với họ: "Các ông cho tôi bao nhiêu, tôi nộp Người cho các ông?" Họ liền ấn định cho ba mươi đồng bạc. 16 Và từ đó, hắn tìm dịp thuận tiện để nộp Người.

17 Ngày thứ nhất trong tuần lễ ăn Bánh không men, các môn đệ đến thưa Chúa Giêsu rằng: "Thầy muốn chúng con sửa soạn cho Thầy ăn Lễ Vượt Qua ở đâu?" 18 Chúa Giêsu đáp: "Các con hãy vào thành đến với một người kia, và nói rằng: Thầy bảo, giờ Ta đã gần, Ta sẽ mừng Lễ Vượt Qua với các môn đệ tại nhà ông". 19 Các môn đệ làm như Chúa Giêsu đã truyền và sửa soạn Lễ Vượt Qua.

20 Chiều đến, Người ngồi bàn ăn với mười hai môn đệ. 21 Và khi các ông đang ăn, Người nói: "Thầy nói thật với các con: có một người trong các con sẽ nộp Thầy". 22 Môn đệ rất buồn rầu và từng người bắt đầu hỏi Người: "Thưa Thầy, có phải con không?" 23 Người trả lời: "Kẻ giơ tay cùng chấm vào đĩa với Thầy, đó chính là kẻ sẽ nộp Thầy. 24 Thật ra, Con Người sẽ ra đi như đã chép về Người, nhưng khốn cho kẻ nộp Con Người, thà kẻ đó đừng sinh ra thì hơn!"

25 Giuđa kẻ phản bội cũng thưa Người rằng: "Thưa Thầy, có phải con chăng?" Chúa đáp: "Đúng như con nói".


SA NGÃ

 

 

1. Con rắn, thế lực sự dữ
Trong những loài Chúa dựng nên, rắn được coi là loài tinh ranh và đầy mưu kế. Trong Kinh thánh, rắn tượng trưng cho sự dữ và và quyền lực sự dữ. Và con rắn đã trở nên kẻ phá vỡ trật tự trong mối tương quan con người với con người và với Thiên Chúa. Bằng những lời khôn khéo và gây hoang mang con rắn đã cám dỗ con người để con người phạm tội, nghi ngờ lòng tốt của Thiên Chúa và bất tuân mệnh lệnh của Người. Và như thế, sự nghi ngờ bắt đầu là đầu mối để con người bất tuân và phạm tội.
2. Hậu quả của sự sa ngã
Con người đã sa ngã và phạm tội. Tội bắt đầu thâm nhập thế gian. Nó phá vỡ các mối tương quan. Khởi đầu là mối tương quan với chính họ. Quả vậy, hai ông bà đã đổ lỗi cho nhau và trốn tránh trách nhiệm. Họ phải mang nặng đẻ đau và bị thống trị bởi nhau. Họ không còn làm chủ được chính mình nữa. Và những mối bất hoà cứ mãi xảy ra. Kế đến, con người phá vỡ mối quan hệ với Thiên Chúa. Con người xấu hổ vì đã bất tuân Lời Thiên Chúa. Họ đã chạy trốn Thiên Chúa. Họ tự tách mình ra khỏi những ân sủng mà lẽ tự nhiên họ được thưởng và ban cho, bị đuổi ra khỏi vườn địa đàng. Mối đổ vỡ thứ ba đó là, mất sự hoà hợp với thiên nhiên. Hậu quả của đổ vỡ này là con người phải lao công hằng ngày để có cái sinh sống. Sự sống còn của con người đòi hỏi họ phải lao động vất vả, để có cái ăn, cái mặc. Trong xã hội ngày nay, con người sống phải đương đầu với nhiều những cám dỗ dẫn đến phạm tội. Các mối liên hệ tương quan bị đổ vỡ một cách nghiêm trọng, và vì thế gây nên những mối hận thù, chia rẽ và chết chóc.                       
                                                       (Trích Công Giáo.org)






Cầu nguyện
“Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con,
mở lượng hải hà xóa tội con đã phạm.
Xin rửa con sạch hết lỗi lầm,
tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy.
Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng,
đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy.
Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần nhan thánh,
đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài.
Xin ban lại cho con niềm vui cứu độ,
lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con.
Lạy Chúa Trời, xin mở miệng con,
Cho con cất tiếng ngợi khen Ngài” (Tv 50)




Thứ Ba Tuần Thánh
Lời Chúa: 
Ga 13,21-33.36-38
21 Khi ấy, (Chúa Giêsu đang ngồi ăn với các môn đệ), tâm hồn Người bị xao xuyến, nên Người tuyên bố: "Thật, Thầy nói thật cho các con biết, một người trong các con sẽ nộp Thầy". 22 Các môn đệ nhìn nhau phân vân không biết Người nói về ai. 23 Có một môn đệ được Chúa Giêsu yêu quý, đang ở bàn ăn gần lòng Chúa Giêsu. 24 Vậy Phêrô làm hiệu cho môn đệ ấy và nói: "Hỏi xem Thầy nói về ai đó". 25 Môn đệ ấy nghiêng mình sát ngực Chúa Giêsu và hỏi Người: "Thưa Thầy, ai vậy?" 26 Chúa Giêsu trả lời: "Thầy chấm miếng bánh trao cho ai là người đó". Và Người chấm một miếng bánh trao cho Giuđa, con Simon Iscariô. 27 Ăn miếng bánh rồi, Satan nhập vào hắn. Chúa Giêsu nói với hắn: "Con tính làm gì thì làm mau đi". 28 Nhưng những người đang ngồi ăn không một ai hiểu được vì sao Người lại nói với hắn như vậy. 29 Có nhiều người tưởng tại Giuđa giữ túi tiền, nên Chúa Giêsu bảo hắn: Hãy mua những gì chúng ta cần dùng trong dịp lễ, hoặc Người bảo hắn bố thí cho người nghèo. 30 Vậy sau khi nhận miếng bánh đó, Giuđa liền đi ra. Bấy giờ là đêm tối. 31 Khi Giuđa đi rồi, Chúa Giêsu phán: "Bây giờ Con Người được vinh hiển, và Thiên Chúa đã được vinh hiển nơi Người. 32 Nếu Thiên Chúa được vinh hiển nơi Người, thì Thiên Chúa lại cho Người được vinh hiển nơi chính Mình, và Thiên Chúa sẽ cho Người được vinh hiển! 33 Các con yêu quý, Thầy chỉ còn ở với các con một ít nữa. Các con sẽ tìm Thầy, và như Thầy đã nói với người Do Thái: 'Nơi Ta đi, các ngươi không thể đến được', nay Thầy cũng nói với các con như vậy".
36 Simon Phêrô hỏi Người: "Thưa Thầy, Thầy đi đâu?" Chúa Giêsu trả lời: "Nơi Thầy đi, nay con chưa thể theo tới đó được, nhưng sau này con sẽ theo Thầy".
37 Phêrô thưa lại: "Tại sao con lại không theo Thầy ngay bây giờ được! Con sẽ liều mạng sống con vì Thầy". 38 Chúa Giêsu nói: "Con liều mạng sống vì Thầy ư? Thật, Thầy nói thật cho con biết: trước khi gà gáy, con đã chối Thầy ba lần".


Thứ Tư, 23 tháng 3, 2016

THA THỨ


          "Ai trong các ngươi sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi".
       
        Giữa tốt và xấu chỉ cách nhau một tờ giấy mõng. Chân bên này là tốt, chân bên kia là xấu. Nửa người này là tốt, nửa người kia là xấu. Tốt không thể diệt chết được xấu, nhưng xấu không bao giờ thắng tốt. Chính có xấu, tốt mới được phân minh.
  
        AXIANA là một văn sĩ người Mỹ gốc Liên Xô. Vào năm 1980, cô đã cho ra đời tác phẩm đầu tay tựa đề là “Về một cuộc đổi đời kỳ diệu”. Trong quyển sách đó, cô đã kể lại chi tiết cuộc đời đầy đam mê sóng gió của cô, mà cuối cùng đời cô đã được ơn biến đổi nên tốt hơn gấp bội! Câu chuyện của cô Taxiana được tóm gọn như sau:

Ngay từ khi còn bé, Taxiana đã được chịu phép rửa tội. Nhưng khi lớn lên, cô ít đến nhà thờ dự lễ Chúa nhật vì cha mẹ của cô không mấy ngoan đạo. Do cứng đầu và hay gây gỗ nên cha mẹ và thầy dạy đều xếp cô vào loại trẻ em khó dạy. Ngay từ nhỏ, Taxiana đã tỏ ra căm thù tất cả những gì mang tính gò bó, ép cô vào trong khuôn khổ kỷ luật, vì nó làm cho cô cảm thấy mất tự do và không thể làm theo ý của mình. Lớn lên, nhờ có trí thông minh siêu hạng, Taxiana đã được cấp học bổng lên đại học. Nhưng tại môi trường trí thức này, thay vì kết thân với các sinh viên cùng khóa, thì cô lại thường xuyên giao du với đám macô, đầu trộm đuôi cướp, bợm nhậu, đĩ điếm và xã hội đen...! Trong khi sống buông thả như vậy, cô cũng thích nghiên cứu các môn thần bí phương Đông, đặc biệt là môn Yôga. Khi tập luyện Yôga, mỗi động tác đều đòi người ta phải đọc một câu trong một bài văn vần của môn phái. Có người biết cô là tín hữu nên đã đề nghị cô đọc Kinh Lạy Cha để thay cho bài văn vần kia. Taxiana đã làm theo lời khuyên này. Các câu trong kinh Lạy Cha đã dần dần thấm nhập vào tâm hồn cô. Rồi một ngày kia, một tư tưởng chợt lóe lên trong đầu Taxiana: “Tại sao ta lại không đọc thêm các bản kinh khác nữa, nhất là đọc Lời Chúa trong Thánh kinh?” Càng đọc Lời Chúa, cô càng cảm thấy thích thú về những tư tưởng cao siêu và thánh thiện của Đức Giêsu. Cuối cùng cô quyết định đến với một linh mục đạo đức để tìm hiểu thêm về giáo lý Thánh kinh. Sau đó cô đã cử hành lễ nghi tuyên tín. Cô dọn mình chịu bí tích giải tội và đã được ơn biến đổi hoàn toàn. Từ đây cô tình nguyện hiến thân phục vụ các công việc bác ái xã hội. Về sau cô đã thuật lại phép lạ đổi mới đã xảy ra với cô trong lúc cô đang xưng tội như sau: “Bấy giờ tôi lần lượt kể lại cho vị linh mục nghe các lỗi lầm tôi đã phạm, về những cơn say thâu đêm suốt sáng, các đam mê tình dục quá độ, về những cuộc hôn nhân bất hạnh mà tôi đã từng trải, những lần phải đi phá thai vì bị vỡ kế hoạch dẫn đến hậu quả tai hại là tôi bị mất khả năng sinh con. Cuộc sống đầy đam mê đã biến tôi trở thành một con người dửng dưng với mọi sự: Tôi chẳng còn có thể yêu ai được nữa!” Sau khi thú tội xong, tôi lắng nghe vị linh mục khuyên bảo. Lời của ngài tuy đơn sơ nhưng mỗi lời đều đánh động tận tâm can tôi. Sau cùng tôi rất xúc động khi đón nhận phép giải tội. Ngay lúc ấy, tôi cảm thấy lòng mình thanh thản như vừa trút bỏ được một gánh nặng ngàn cân”.

Sau lần xưng tội ấy, Taxiana đã cảm nghiệm mình đã gặp được chính Chúa Giêsu và được Người tha thứ mọi lỗi lầm quá khứ. Taxiana không những đã được tha tội, mà còn được Chúa chạm đến phần tâm linh sâu thẳm nhất để biến cô nên một tạo vật hòan tòan mới của Người.                 

                                           Vietcatholic News - LM. Đan Vinh


Thứ Hai tuần V mùa Chay

Lời Chúa: 
Ga 8,1-11



1 Khi ấy, Chúa Giêsu lên núi cây dầu. 2 Và từ sáng sớm, Người lại vào trong Đền Thờ. Toàn dân đến cùng Người, nên Người ngồi xuống và bắt đầu giảng dạy. 3 Lúc đó, luật sĩ và biệt phái dẫn đến Người một thiếu phụ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình, và họ đặt nàng đứng trước mặt mọi người. 4 Họ hỏi Chúa Giêsu: "Thưa Thầy, thiếu phụ này bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình, 5 mà theo luật Môsê, hạng phụ nữ này phải bị ném đá. Còn Thầy, Thầy dạy sao?" 6 Họ nói thế có ý gài bẫy Người để có thể tố cáo Người. Nhưng Chúa Giêsu cúi xuống, bắt đầu lấy ngón tay viết trên đất. 7 Vì họ cứ hỏi mãi, nên Người đứng lên và bảo họ: "Ai trong các ngươi sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi". Và Người ngồi xuống và lại viết trên đất. 9 Nghe nói thế họ rút lui từng người một, bắt đầu là những người nhiều tuổi nhất, và còn lại một mình Chúa Giêsu với người thiếu phụ vẫn đứng đó. 10 Bấy giờ Chúa Giêsu đứng thẳng dậy và bảo nàng: "Hỡi thiếu phụ, những người cáo chị đi đâu cả rồi? Không ai kết án chị ư?" 11 Nàng đáp: "Thưa Thầy, không có ai". Chúa Giêsu bảo: "Ta cũng thế, Ta không kết tội chị. Vậy chị hãy đi, và từ nay đừng phạm tội nữa".

(Nguồn: Uỷ ban Thánh Kinh / HĐGMVN)

Thứ Ba, 8 tháng 3, 2016

Hãy sám hối

 "Tôi sẽ đào đất chung quanh và bón phân; may ra nó có quả chăng, bằng không năm tới ông sẽ chặt nó đi." (Lc 13,8-9)

Thánh Phêrô chối Chúa. Chúa thức tỉnh ký ức của Phêrô bằng tiếng gà gáy và ánh mắt tha thứ nhân từ. Nhờ ăn năn sám hối bằng những giọt nước mắt hối hận “ Phêrô ra ngoài khóc lóc thảm thiết”( Lc 22,62). Kinh nghiệm đầu tiên mà Thánh Phêrô chia sẻ cho cộng đoàn Giáo hội sơ khai là: anh em hãy sám hối, bởi vì đối với Phêrô sám hối là bước đi thứ nhất của hành trình lãnh nhận Thánh Thần. Đó là kinh nghiệm bản thân và cũng là gương sáng của Phêrô: “Đừng lấy quyền mà thống trị những người Thiên Chúa đã trao phó cho anh em, nhưng hãy nêu gương sáng cho đoàn chiên” (1Pr 25,3). Gương sáng của Phêrô trước hết là gương sám hối. Thánh Phêrô muốn chia sẻ bài học thấm thía ấy với những người đang cùng ngài giữ trọng trách mục tử.

Xã hội càng duy vật và giàu có, người ta càng có khuynh hướng quên đi một số quy luật cơ bản của đời sống tinh thần. Quy luật xem ra bị lãng quên nhiều nhất chính là ăn năn sám hối.
Mục đích của việc ăn năm sám hối là hãm mình. Hãm con người mình lại, hãm bớt dục vọng, hãm bớt đam mê, hãm bớt thói hư tật xấu, hãm bớt sự tham lam của cải, hãm bớt sự hung hăng gây chiến, hãm bớt lòng tự cao tự đại, hãm bớt cả những sở thích thường nhật. Sự hãm bớt như thế có một tác dụng rất lớn, nếu được thực hành thường xuyên, sẽ tạo cho ta một nội lực, một sức mạnh giúp ta làm chủ bản thân khi cần thiết. Ðức tính tự chủ dễ nảy sinh và phát triển nơi những con người quen hãm mình. Và chính đức tính ấy làm cho con người thực sự tự do, làm chủ bản thân, không nô lệ bản năng và không nô lệ bất cứ điều gì.
Hy sinh đi đôi với sự hãm mình. Hy sinh là tự nguyện chết đi, là thông phần với cuộc Khổ Nạn của Chúa Giêsu, kết hợp với hiến tế thập giá của Ngài. Hy sinh làm những điều mình không thích quả thật là từ bỏ chính mình để bước theo Chúa. Nếu không có động lực nào thúc đẩy thì con người rất ngại hy sinh hãm mình. Nhưng khi có động lực là tình yêu, con người có thể hy sinh dễ dàng. Hãm mình hy sinh không còn là gánh nặng, trái lại còn trở nên nhẹ nhàng cho những ai đang yêu Chúa và yêu người. Hãm mình hy sinh thường đi chung với cầu nguyện. Có cầu nguyện, tiếp xúc với Chúa, gặp gỡ Chúa, cảm nghiệm tình yêu của Chúa, chúng ta sẽ sẵn sàng hy sinh nhiều thứ, và dễ dàng làm chủ bản thân mình.
Mùa Chay là thời gian thuận tiện để cầu nguyện, sám hối, hy sinh, hãm mình, nhờ đó mà canh tân bản thân ngày mỗi hoàn thiện hơn. Như thế, Mùa Chay là một hành trình tập luyện thiêng liêng dẫn đến Phục Sinh.
Lời nguyện nhập lễ Thứ Tư Lễ Tro: “Lạy Chúa, ngày hôm nay, tất cả chúng con ăn chay hãm mình, để bước vào mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Xin giúp chúng con hằng biết sống khắc khổ, để ngày thêm vững mạnh mà chiến thắng ác thần”.
Mùa Chay là mùa phục hồi và bồi dưỡng tâm linh. Mùa Chay là mùa xuân tâm hồn giúp canh tân đời sống đức tin.
                                                                       (Lm Giuse Nguyễn Hữu An)

 Mùa Chay là mùa sám hối, con đường ngắn nhất để đến gần Thiên Chúa hơn. Xin cho con biết hy sinh, hãm mình ... Trong sự thinh lặng, suy gẫm Lời Chúa như được vun xới,  bón phân để tìm ra hướng di của mình.



Chúa Nhật III Mùa Chay - Năm C
Lời Chúa: 
Lc 13,1-9
1 Khi ấy, có những kẻ thuật lại cho Chúa Giêsu về việc quan Philatô giết mấy người Galilê, làm cho máu họ hoà lẫn với máu các vật họ tế sinh. Ngài lên tiếng bảo: 2 "Các ngươi tưởng rằng mấy người xứ Galilê bị ngược đãi như vậy là những người tội lỗi hơn tất cả những người khác ở xứ Galilê ư? 3 Ta bảo các ngươi: không phải thế. Nhưng nếu các ngươi không ăn năn hối cải, thì tất cả các ngươi cũng sẽ bị huỷ diệt như vậy. 4Cũng như mười tám người bị tháp Silôe đổ xuống đè chết, các ngươi tưởng họ tội lỗi hơn những người khác ở Giêrusalem ư? 5 Ta bảo các ngươi: không phải thế. Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, thì tất cả các ngươi cũng sẽ bị huỷ diệt như vậy".
6 Ngài nói với họ dụ ngôn này: "Có người trồng một cây vả trong vườn nho mình. Ông đến tìm quả ở cây đó mà không thấy, 7 ông liền bảo người làm vườn rằng: 'Kìa, ba năm nay ta đến tìm quả cây vả này mà không thấy có. Anh hãy chặt nó đi, còn để nó choán đất làm gì!' 8 Nhưng anh ta đáp rằng: 'Thưa ông, xin để cho nó một năm nay nữa, tôi sẽ đào đất chung quanh và bón phân; 9 may ra nó có quả chăng, bằng không năm tới ông sẽ chặt nó đi'".